2.2 Οικονομική, κοινωνική και πολιτική οργάνωση
Στην κορυφή της ιεραρχημένης κοινωνίας της Αιγύπτου, βρισκόταν ο Φαραώ. Η βάση της πολιτικής οργάνωσης
του αιγυπτιακού κράτους ήταν η ιδέα της θεοποίησης
του Φαραώ, με τη θρησκεία να διαδραματίζει σπουδαίο ρόλο
στη ζωή των Αιγυπτίων.
Στην κορυφή της ιεραρχημένης κοινωνίας της Αιγύπτου, βρισκόταν ο φαραώ.
Το χρυσό νεκρικό προσωπείο του φαραώ Τουταγχαμών.
Δομή μαθήματος
- Η οικονομία
- Η κοινωνία
- Η Πολιτική οργάνωση
Η οικονομία
Η βάση της οικονομίας στην Αίγυπτο ήταν η γεωργία.
Η συστηματική οργάνωσή της ήταν κάτω από την άμεση επίβλεψη του κράτους, δηλαδή του φαραώ.
Βασιλικοί υπάλληλοι παρακολουθούσαν τις γεωργικές εργασίες
Η ζωή στην Αίγυπτο ήταν άμεσα συνδεδεμένη με το Νείλο και τις πλημμύρες του.
Για την άρδευση των χωραφιών ήταν αναγκαία η συνεργασία στους κατοίκους, αλλά και η επίβλεψη του κράτους.
Καλλιέργεια
και συγκομιδή
Στη γόνιμη από τον ποταμό αιγυπτιακή γη καλλιεργούνταν εκτός από το σιτάρι και το κριθάρι, το λινάρι, τα οπωροφόρα δένδρα και τα κηπευτικά.
Πάπυρος συγκομιδής. Ραμσιδική Περίοδο, 13ος – 11ος αι. π.Χ., Deir el-Medina, τάφος του Sennutem. Ζευγάρι αγροτών που καλλιεργεί και μαζεύει τη συγκομιδή. Η τοιχογραφία βρίσκεται στον θολωτό θάλαμο του τάφου του Sennutem, ενός αξιωματικού της νεκρόπολης της Deir el-Medina.
Πηγή: Εγκυκλοπαίδεια της Αρχαίας Αιγύπτου, Οξφόρδης.
Οι Αιγύπτιοι στις όχθες του Νείλου μάζευαν πάπυρους και λωτούς . . .
Πάπυρος
Ο πάπυρος στην αρχαία Αίγυπτο είναι ένα υλικό γραφής που κατασκευάζεται από το φυτό Cyperus papyrus, το οποίο ευδοκιμεί στις ελώδεις περιοχές του Δέλτα του Νείλου. Αυτό το φυτό μπορεί να φτάσει τα 16 πόδια σε ύψος και έχει μια μοναδική δομή που του επιτρέπει να μεταποιηθεί σε φύλλα κατάλληλα για γραφή.
Αιγυπτιακός μπλε λωτός
Αιγυπτιακός Μπλε Λωτός
Ο αιγυπτιακός μπλε λωτός, αφού ανέβει στην επιφάνεια από τα θολά βάθη του Νείλου, ανοίγει την αυγή για να εκπέμπει το ελκυστικό άρωμά του.
Για περισσότερες από τρεις χιλιετίες, ο ουσιαστικός ρόλος αυτού του αρωματικού λουλουδιού στην αιγυπτιακή θρησκεία ήταν η στενή σχέση του με τον ανατέλλοντα ήλιο, τη δημιουργία και την αναγέννηση.
Το ανυψωτικό μπλε λουλούδι λωτού θεωρήθηκε ως τέλεια μεταφορά για αυτά λόγω του τρόπου με τον οποίο ο οφθαλμός αναδύεται από τα βάθη του σκοτεινού νερού, σηκώνεται και ανοίγει στην επιφάνεια το πρωί για να αποκαλύψει ένα φωτεινό κίτρινο κέντρο παρόμοιο με τον ήλιο, στεφανωμένο σε μπλε του ουρανού πέταλα ενώ απελευθερώνει το υπέροχο άρωμά του, πριν βυθιστεί πίσω αργά το απόγευμα.
Αιγυπτιακή μπύρα
Ζωγραφισμένο ξύλινο μοντέλο τεσσάρων φιγούρων που ετοιμάζει φαγητό και μπύρα. Από το Sidmant της Αιγύπτου, 6η Δυναστεία (περ. 2345–2181 π.Χ.).
Στην αρχαία Αίγυπτο, η μπύρα ήταν τόσο απαραίτητη που αντιμετωπίζονταν κυρίως ως είδος φαγητού – καταναλώνονταν καθημερινά και σε μεγάλες ποσότητες σε θρησκευτικές γιορτές και γιορτές. Η μπύρα ήταν απαραίτητη για τους εργάτες, όπως εκείνους που έχτισαν τις πυραμίδες της Γκίζας, στους οποίους παρέχεται ημερήσια μερίδα 1⅓ γαλονιών. Ωστόσο, εξακολουθούσε να έχει θεϊκή θέση, με αρκετούς θεούς και θεές που συνδέονται με την μπύρα.
Η Αθώρ, η θεά του έρωτα, του χορού και της ομορφιάς, ήταν επίσης γνωστή ως «Η κυρία της μέθης».
Η θεά Αθώρ.
Οι Αιγύπτιοι ασχολούνταν
με την κτηνοτροφία,
αλλά και το ψάρεμα στα νερά
του ποταμού…
Μια τοιχογραφία από τον τάφο του Nebamum του 14ου αιώνα π.Χ. στη Θήβα της Αιγύπτου. Ο κάτοχος του τάφου απεικονίζεται να κυνηγάει στα έλη, πάνω σε μια λέμβο από καλάμια παπύρου, συνοδευόμενος από τη σύζυγό του και την κόρη του. Στο κυνήγι συμμετέχει και η γάτα του, η οποία επιτίθεται στα πουλιά.
Οικοδόμηση μεγάλων έργων
Ο λαός εργαζόταν παράλληλα στην οικοδόμηση των μεγάλων έργων, ναών, ανακτόρων,
ταφικών μνημείων τα οποία κατασκεύαζαν οι φαραώ.
Εμπόριο
Το εμπόριο βασιζόταν στην εξαγωγή του πλεονάσματος των παραγόμενων στην Αίγυπτο αγαθών, όπως δημητριακών, παπύρου, ή πρώτων υλών, όπως χρυσού,
και στην εισαγωγή υλών που έλειπαν από τη χώρα, όπως ξυλείας, χαλκού, αργύρου κ.ά.
Ομοίωμα αγιυπτιακού πλοίου.
Διοίκηση
Η διοίκηση είχε ανάγκη από μορφωμένους πολίτες και με ειδικές γνώσεις:
οι ιερείς για την κάλυψη των αναγκών ενός θεοκρατικού κράτους, οι γραφείς, που γνώριζαν τη δύσκολη ιερογλυφική γραφή για τη λειτουργία της κρατικής μηχανής και οι επαγγελματίες στρατιωτικοί για τη διατήρηση και την ανάπτυξη της αυτοκρατορίας, συνέβαλλαν όλοι στην καλύτερη οργάνωση και λειτουργία του κράτους.
Αγαλμάτιο καθιστού Αιγύπτιου γραφέα.
Η κοινωνία
Η κοινωνική διαστρωμάτωση της αρχαίας Αιγύπτου:
1) Στην κορυφή της κοινωνίας βρισκόταν ο Φαραώ. Θεωρούνταν ενσάρκωση του επίγειου θεού ενώ οι αποφάσεις του ήταν δεσμευτικές για όλους.
2) Οι ιερείς και οι διοικητικοί υπάλληλοι αποτελούσαν την τάξη των ισχυρών.
3) Οι στρατιωτικοί κατείχαν εκτάσεις γης που τους παραχωρούσε ο Φαραώ. Το αξίωμά τους ήταν κληρονομικό.
4) Οι γραφείς αποτελούσαν σημαντική τάξη.
5) Το μεγαλύτερο μέρος της αιγυπτιακής κοινωνίας αποτελούσαν οι ελεύθεροι «πολίτες» = έμποροι, γεωργοί, τεχνίτες.
6) Οι δούλοι (= αιχμάλωτοι πολέμου συνήθως), εργάζονταν σε ορυχεία και σε κρατικά εργαστήρια.
Η πολιτική οργάνωση
Η οργάνωση του αιγυπτιακού κράτους βασιζόταν στη θεοποίηση του Φαραώ.
Άλλωστε, ο ρόλος της θρησκείας στη ζωή των Αιγυπτίων ήταν καθοριστικός.
Ερωτήσεις Κατανόησης
© Μαθαίνοντας Ιστορία | learninghistory.gr | 2024
Το παρόν χορηγείται με άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές .