1.2 Ο Μυκηναϊκός Πολιτισμός
Μέρος Δεύτερο
Οικονομική, κοινωνική
και πολιτική οργάνωση
Την κλειστή αγροτική οικονομία των οικισμών της μέσης εποχής του χαλκού (Μεσοελλαδικής εποχής, 2000 – 1680 π.Χ.) ακολούθησε, όπως φαίνεται, μια μορφή οικονομικών σχέσεων βασισμένη στο εμπόριο.
Το χρυσό νεκρικό Προσωπείο
του Αγαμέμνονα.
Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών
Δομή μαθήματος
- Οικονομία
- Κοινωνία
- Πολιτική οργάνωση
Μυκηναϊκές θέσεις σε όλη τη λεκάνη της Μεσογείου
Εισαγωγικό βίντεο
Μυκηναϊκός Πολιτισμός – Μέρος 2 [εκπαιδευτική τηλεόραση]
Οικονομία
Μυκηναϊκό εμπόριο
Μυκηναϊκής προέλευσης αντικείμενα έχουν βρεθεί σε πολλές θέσεις στη Μεσόγειο, που δείχνουν το εύρος του θαλάσσιου εμπορίου
των Μυκηναίων σε όλη τη διάρκεια της Ύστερης Εποχής του Χαλκού (1600-1100 π.Χ.).
Μυκηναϊκά αγγεία που βρέθηκαν στον Ακράγαντα της Σικελίας,
1500-1300 π.Χ.
Στην Αίγυπτο έχουν βρεθεί παραστάσεις τόσο Μινωιτών όσο και Μυκηναίων…
Μυκηναϊκό κράνος με χαυλιόδοντες κάπρου από τις Μυκήνες,
Πάπυρος από την Αμάρνα της Αιγύπτου, όπου απεικονίζονται μορφές με μυκηναϊκά κράνη.
14ος αιώνας π.Χ.
Μέγαρο
Η έδρα του μυκηναίου ηγεμόνα και κέντρο διοίκησης
Επίκεντρο των οικονομικών δραστηριοτήτων ήταν το μέγαρο, που βρισκόταν σε οχυρωμένη ακρόπολη.
Αναπαράσταση αίθουσας θρόνου μυκηναϊκού μεγάρου.
Η Πύλη των Λεόντων. Η μνημειακή είσοδος στην ακρόπολη των Μυκηνών.
Τα περισσότερα μυκηναϊκά μέγαρα βρίσκονταν σε μνημειακές οχυρωμένες ακροπόλεις.
Στις Μυκήνες, στην Τίρυνθα, στον Γλά
(στη Βοιωτία), στην Αθήνα κ.α. έχουν σωθεί σημαντικά ερείπια που απηχούν το μεγαλείο των Μυκηναίων ηγεμόνων.
Αναπαράσταση της ακρόπολης των Μυκηνών.
Ακρόπολη Μυκηνών (3D Animation-Ντοκιμαντέρ).
Αναπαράσταση της ακρόπολης της Τίρυνθας.
Στο ανάκτορο αναπτύσσονταν οικονομικές δραστηριότητες και εργάζονταν ειδικευμένοι τεχνίτες, όπως κεραμουργοί, χαλκουργοί, χρυσοχόοι κλπ.
Αναπαράσταση της εσωτερικής αυλής
του μυκηναϊκού ανακτόρου του Νέστορα στην Πύλο, στη ΝΔ Μεσσηνία.
Χρυσό κύπελλο από τις Μυκήνες.
Μυκηναϊκή πυξίδα (κοσμηματοθήκη)
από ελεφαντόδοντο.
Κοινωνία
Ιερείς και Στρατός
Στην κοινωνική ιεραρχία ιδιαίτερη θέση είχαν οι ιερείς και ο στρατός.
Τοιχογραφία από τις Μυκήνες που εικονίζει θεά ή ιέρεια.
Αναπαράσταση Μυκηναίου πολεμιστή, που επιβαίνει σε άρμα, και του ηνίοχου.
Δομή της μυκηναϊκής κοινωνίας
Όπως προκύπτει από την ανάγνωση των πινακίδων της Γραμμικής Β γραφής, η μυκηναϊκή κοινωνία είχε έντονη διαστρωμάτωση:
- Στην κουρυφή βρισκόταν ο άναξ (wa-na-ka), ο ηγεμόνας κάθε ανακτόρου, ο οποίος διαχειριζόταν τον πλούτο της περιοχής που εξουσίαζε. Ήταν πολιτικός και στρατιωτικός αρχηγός, με δικαστική και συγχρόνως θρησκευτική εξουσία.
- Ακολουθούσε ο λαφαγέτας (la-wa-ge-ta = λαός + ηγέτης /ηγούμαι), ο οποίος υποθέτουμε ότι ήταν αρχηγός του στρατού.
- Στη συνέχεια ήταν οι επέτες (e-qe-ta), δηλαδή οι ευγενείς ακόλουθοι που έδρευαν στο ανάκτορο, και οι τελεστές (te-re-ta), οι οποίοι ήταν οι περιφερειακοί διοικητές του βασιλείου και ήταν κοινωνικά ισότιμοι με τους επέτες.
- Οι βασιλείς (qa-si-re-us = «βασιλεύς»), ήταν επικεφαλής ομάδας, τεχνιτών, χαλκουργών.
- Οι ιερείς (i-je-re-u = ιερεύς) και ιέρειες (i-je-re-ja = ιέρεια) ήταν πρόσωπα με υψηλό κύρος στο μυκηναϊκό κράτος.
- Τη μεγάλη πλειοψηφία της μυκηναϊκής κοινωνίας αποτελούσε ο μυκηναϊκός δήμος ((da-mos = δάμος), δηλαδή ο ελεύθερος λαός, αποτελούμενος από γεωργούς, τεχνίτες, εμπόρους κλπ.
- Στη βάση της πυραμίδας βρίσκονταν οι δούλοι (do-e-ro).
Αναπαράσταση Μυκηναίου άνακτα στην αίθουσα του θρόνου
ενός μυκηναϊκού μεγάρου.
Πολιτική οργάνωση
Τα μυκηναϊκά βασίλεια, π. 1400-1250 π.Χ.
Τα κοινά χαρακτηριστικά που παρουσιάζει ο μυκηναϊκός κόσμος σε όλο το χώρο της εξάπλωσής του και που επιβεβαιώνουν την πολιτιστική συνοχή του.
Ωστόσο δεν υπήρχε ένα ενιαίο κράτος. Η χώρα πρέπει να ήταν χωρισμένη σε τέσσερα ή πέντε μεγαλύτερα και άλλα τόσα περίπου μικρότερα «ομοσπονδιακά» κράτη, αντίστοιχα προς τα μεγάλα ανάκτορα.
Δεν αποκλείεται τα επιμέρους μυκηναϊκά κράτη να ήταν υποτελή στο μεγαλύτερο ανακτορικό κέντρο, τις Μυκήνες.
Περισσότερο διάβασμα
Emily Vermeule, Ελλάς. Εποχή του Χαλκού, εκδόσεις Καρδαμίτσα, Αθήνα 1983.
Martin S. Ruiperez & Jose L. Melena, Οι Μυκηναίοι Έλληνες, εκδόσεις Καρδαμίτσα, Αθήνα 1996.
© Μαθαίνοντας Ιστορία | learninghistory.gr | 2024
Το παρόν χορηγείται με άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές .
Αναρτήσεις για τον Μυκηναϊκό πολιτισμό
Μυκήνες Ιστορία και Μύθοι
Μυκήνες Ιστορία και Μύθοι ΟΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ ΜΙΛΟΥΝΓεώργιος ΜυλωνάςΟ Γεώργιος Μυλωνάς (1898-1988) ήταν αρχαιολόγος με διεθνή αναγνώριση, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Washington του St. Louis στις ΗΠΑ, επίτιμος τακτικός καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και...
Η εποχή των Λακκοειδών Τάφων – Ταφικός Κύκλος Α Μυκηνών
Η εποχήτων Λακκοειδών Τάφων ΤΑΦΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ Α ΜΥΚΗΝΩΝ Η εποχή των Λακκοειδών Τάφων υπήρξε μια περίοδος της πρώιμης Ιστορίας των Μυκηναίων Ελλήνων κατά την οποία ευκίνητοι, εξαιρετικά εκπαιδευμένοι στρατιώτες αναζητούσαν παντού νέες ισχυρές θέσεις. Πρόκειται για...
1.2δ Μυκηναίοι Έλληνες – Ο πολιτισμός
1.2 Ο Μυκηναϊκός Πολιτισμός Μέρος Τέταρτο Ο πολιτισμός Ο μυκηναϊκός κόσμος, αν και ήταν διασπασμένος, παρουσιάζει ωστόσο ενοποιητικά χαρακτηριστικά τα οποία επιβεβαιώνουν την πολιτιστική του συνοχή. Από το 1400 π.Χ. είναι τέτοια η πολιτιστική ομοιογένεια του...
1.2γ Ο μυκηναϊκός πολιτισμός – Η εξάπλωση – Η παρακμή
1.2 Ο Μυκηναϊκός Πολιτισμός Μέρος Τρίτο Η εξάπλωση - Η παρακμή Μέχρι τα μέσα του 15ου αι. π.Χ. ηγετικό ρόλο στο Αιγαίο διαδραμάτιζαν οι Κρήτες. Ωστόσο, στα τέλη του ίδιου αιώνα οι Μυκηναίοι Έλληνες κυριάρχησαν στην Κρήτη και κατέλαβαν την Κνωσό. Εκτόπισαν από το...
1.2α Ο μυκηναϊκός πολιτισμός: Η χώρα – Οι πηγές
1.2 Ο Μυκηναϊκός Πολιτισμός Μέρος Πρώτο Η χώρα - Οι πηγές Στην ηπειρωτική Ελλάδα κατά την ύστερη Εποχή του Χαλκού (1600-1100 π.Χ.) διαμορφώθηκε ο μυκηναϊκός πολιτισμός, όπως ονομάστηκε από τους ερευνητές, γιατί το σπουδαιότερο κέντρο του ήταν οι Μυκήνες (η «πολύχρυσος...